Probiotyki w Polsce

Mleko i jego skład

Treść podstrony zawiera pełne fragmenty publikacji Prof dr hab. n. med. Hanny Szajewskiej, Gastroenterologia Kliniczna 2010, tom 2, nr i, 7-9:

Probiotyki w Polsce – kiedy, jakie i dlaczego?

(…)Obecnie uważa się, że właściwości probiotyków są szczepozależne.

Praktycznie oznacza to, że:

• aby racjonalnie stosować probiotyki, niezbędna jest znajomość działania konkretnego szczepu probiotycznego, a nie tylko rodzaju lub gatunku
• każdy ze szczepów wymaga oddzielnych badań w celu określenia jego właściwości probiotycznych i skuteczności w ściśle określonej sytuacji klinicznej;
• nie ma podstaw naukowych do ekstrapolacji danych o szczepach, nawet blisko spokrewnionych; wyniki badań przeprowadzonych z określonym szczepem probiotycznym
• nie mogą być wykorzystywane jako dowód skuteczności innych, niepoddanych ocenie szczepów;
• wyniki dokumentujące skuteczność danego szczepu probiotycznego w określonej dawce nie są wystarczającym dowodem, że podobny efekt można osiągnąć, stosując mniejszą dawkę;
• dokumentacja efektów zdrowotnych musi odnosić się do szczepu obecnego w danym produkcie;
• interpretując wyniki badań, należy uwzględniać rolę nośnika, w którym jest podawany probiotyk, ze względu na możliwe różnice w przeżywalności szczepów.

Jakość preparatów i produktów z probiotykami.

Jednym z elementów racjonalnego podawania probiotyków jest stosowanie szczepów bakteryjnych o znanej, ściśle zdefiniowanej przynależności gatunkowej i liczebności bakterii. Wyniki badań własnych oraz dane z piśmiennictwa wskazują, że informacje na etykietach produktów probiotycznych są często mylące lub wręcz nieprawdziwe zarówno co do obecności deklarowanych przez producentów szczepów bakterii, jak i liczby bakterii [9–12]. W niektórych preparatach wykazywano nawet obecność flory patogennej. Podobna sytuacja w odniesieniu do innych preparatów leczniczych byłaby niedopuszczalna. Nie ulega wątpliwości, że konieczne są działania, które zapewnią właściwą jakość farmaceutycznych preparatów probiotycznych, tak aby spełniały one wymagania stawiane innym lekom.

Jak ocenić skuteczność kliniczną probiotyków?

Badanie z randomizacją, czyli takie, w którym badanych kwalifikuje się losowo do grupy eksperymentalnej poddawanej ocenianej interwencji lub do grupy kontrolnej, uważane jest za najbardziej wiarygodny model próby klinicznej w ocenie skuteczności i bezpieczeństwa różnych metod leczenia i profilaktyki, w tym probiotyków. W ocenie bywa przydatna również metaanaliza, czyli ilościowa synteza wyników wszystkich wiarygodnych badań klinicznych dotyczących tego samego pytania klinicznego.

Bezpieczeństwo stosowania

Probiotyki są powszechnie uważane za bezpieczne. Na podstawie kilku opublikowanych prac stwierdzono, że ryzyko zakażenia bakteriami probiotycznymi jest znikome oraz że spożycie preparatów zawierających probiotykiu osób bez obciążeń jest pozbawione ryzyka. Na obecnym etapie wiedzy odstąpienie od stosowania probiotyków, a na pewno ostrożność przy ich ewentualnym stosowaniu, jest uzasadniona u wcześniaków, pacjentów z niedoborem odporności, ciężko chorych w stanie krytycznym, leczonych na oddziałach intensywnej opieki medycznej, z cewnikiem wprowadzony do dużych żył. Czynnikiem ryzyka może być również podawanie probiotyków przez jejunostomię oraz stosowanie antybiotyków o szerokim spektrum działania, na które oporne są stosowane probiotyki.

Wiele wymienionych sytuacji uznają producenci probiotyków. (…)

Cały artykuł Prof dr hab. n. med. Hanny Szajewskiej dostępny pod adresem:

https://journals.viamedica.pl/gastroenterologia_kliniczna/article/download/29303/24055​

LoGGic